Mongolian Code 1789

Article 66 - 王貝勒貝子公台吉等敗陣 (vang, beyile, beyise, güng, tayijinar dayisun-ača buruγudqu anu)

一、凡王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊等戰陣時,別旗敗北,獨一旗王、貝勒等接戰,以援別旗,將敗北之旗下王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊等各罰屬下人一佐領,給付接戰之人。別旗王、貝勒等接戰而一旗之王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊、等敗北,將敗北之王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊等革去封爵,作為平人,其屬下人盡行撤出,撥給接戰之王等。若一旗內半戰半北者,將敗陣之王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊革去職銜,作為平人,其屬下人俱撥給該旗接戰之人。若一旗內半雖戰敗,而半屬無計前赴者,免罪。將敗北之王、貝勒等革去封爵,作為平人,其屬下全行撤出,撥給該旗之無罪王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊等,或賞給交戰之王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊等。若各旗未及成列,而獨有一旗之王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊成列出戰,則視其功之大小、虜之多寡以為賞賜。若平人敗陣者,斬。其產畜、妻子籍沒。不論台吉、平人,但身先入陣破敵者,賞。凡野戰對陣,迎面進兵之際,王、貝勒、貝子、公、大臣等,若不按等級率爾馳入,或見敵兵少不行偵探,妄先衝馳者,將所騎之馬罰出,此次之俘裁去。凡臨陣對壘,宜整暇成列,以各為趨進。其進時有不入汛地而附於他人尾後,或棄其隊伍而入於他人隊中,或他人已進而伊獨立視不前,按罪治以斬首、籍沒、責打、革職、收贖之法。迨成列而進時,不得以少前少卻而謂己先彼後,此漸不可長。再,追逐奔潰之兵,宜遣以壯兵健馬。若王、貝勒、管旗章京等,勿得突爾而前,樹旗、整隊後,再行追躡。若所追之人,或悮陷伏兵,或分逐而遇游兵,王、貝勒、管旗章京等即行接戰。兵丁起程時,各隨纛分隊起行。若有一二人攜取遺忘物件,往來亂行,或醉酒者,隨所見聞,即行懲責,恐忘行規。堅志以行之,喧嘩者禁之。違者,管旗章京、副章京、參、佐領向各管隊伍婉詞以詢其故,將喧嘩之人隨所見聞,即行懲責。如有一二擅離旗纛行走者,拿送該旗王、貝勒、管旗章京處,罰犍牛一隻,給付摘發之人。失火者,斬。若偷竊鞍轡籠絆韂片者,以盜賊鞭責。至連夜趕行時,勿得喧嘩呼哨,違者罪之。軍行時,若一二人離伍行刦被殺,將伊妻子即作為俘,罪坐該管章京。廟宇勿得毀壞,行人勿得妄殺,抗者斬之,順者養之。俘者衣勿剝,夫婦勿離。即不可作俘之人,衣亦勿剝。不得侵犯王、貝勒、貝子、公、台吉、塔布囊、管旗章京、副章京、參、佐領、驍騎校、小領催、披甲人等。勿令俘虜看守馬匹。若令看馬,以致取馬逃逸者,罪之。諸處領兵前往之王、貝勒等,務宜安定地方,救濟民人,嚴飭所屬章京、兵丁,不得混行搶掠、貽害良民。能安輯者,賞必及之,且即陞之。若違例縱放所屬章京、兵丁搶奪刦掠,妄拿平民,指為盜賊,以圖有獲,混行殺戮者,必從重治罪。若勢均力敵,正當鏖戰之際,而能以馬付仆者騎出,即向仆者取馬以還,從前陣間給馬之人,公等以下、副章京等以上,令出馬十匹;參領、輕車都尉以下,馬六匹;平人馬二匹。
nigen jüil, aliba vang, beyile, beyise, güng, tayiji tabunang-ud dayisun-luγ-a bayilduqui-dur busu qusiγu buruγudqu boluγad γaγča nige qusiγun-u vang, noyad bayildun busu qusiγun-dur tusatai bolbasu buruγuduγsan qusiγun-u vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud- ača nijeged sumun-u albatu-yi abuγad bayilduγsan kümün-dür öggüy-e, basa busu qusiγun-u vang, noyad bayilduqui böged, nigen qusiγun-u vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud buruγudqu bolbasu buruγuduγsan vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud-un ergümjilegsen čola-yi inu ebdejü, qaraču kümün bolγaγad albatu-yi inu bürin abuγad, bayilduγsan vang-ud-tur öggüy-e. nige qusiγu böged qaγas kümün bayilduqu, qaγas kümün buruγudqu bolbasu buruγuduγsan vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud-un čola-yi inu. ebdejü, qaraču kümün bolγay-a. albatu-yi inu čöm abuγad öber-ün qusiγun-u bayilduγsan kümün-dür öggüy-e. kedüi qaγas qusiγu bayilduγad buruγudbaču, qaγas qusiγu kürkü arγ-a ügei bolbasu yal-a ügei buruγuduγsan vang, noyad-i ergümjilegsen čola-yi ebdejü, qaraču kümün bolγaju, albatu-yi inu čöm abuγad, öber-ün qusiγun-u yal-a ügei vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud-tur öggüy-e. bayilduγsan vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud-tur šangnay-a. kerbe olan qusiγu jabdul ügegüy-e, γanača nigen qusiγun-u vang, beyile, beyise, güng tayiji, tabunang-ud jab bolju bayilduqu bolbasu küčün öggügsen-ü yeke, baγ-a olja oluγsan-u ilegüü, čöken-i inu üjejü šangnay-a, qaraču kümün dayisun-ača dutaγabasu bey-e-yi inu čabčiju alaγad, ger mal, em-e, köbegüd-i keyisgemüi. tayijina. bolbaču qaraču kümün bolbaču, ken urida oruju dayisun-i darubasu šangnamui. aliba tala γajar-a čirig bayilduqui-dur dayisun-u jüg niγurlan oruqu čaγ-dur vang, beyile, beyise, güng-üd sayid-un jerge-ben ülü üjen samaγuran oroqu ba čöken dayisun-i üjeged lablan ügei samaγuran dobtulbasu, unuγsan mori-yi inu abuy-a. tere yabudal-un olja-yi tasuluy-a. aliba dayisun-dur niγurlan jergečejü bayilduqu γajar bolbasu tegsi jergečejü alγur iyar qatariju, öber öber-ün čig čig-iyer oruγtun, tere oruqui-daγan öber-ün tuslaγsan γajar-iyar orul ügei, qaluriju busud-un segül-dür neyileküi kiged öber-ün yabuqu jirum-iyan orkiju, busud-un yabuqu jirum-dur oruqu ba busud oruqui-dur ötele qaraju bayiqu bolbasu alaqu, keyisgekü, jančiqu, kergem-i inu ebdekü, yal-a abqu terigüten üyiles-i yal-a-yi inu üjejü čaγaja-bar jasaγlay-a. tegsilejü oruqui-dur baqan urid, baqan qojid boluγsan-i bi uriddaba, tere qojiddaba kemen büü kelelče, toγaqu ügei bui. basa küliyejü abul ügei buruγudqu, kögejü bolqu čirig-tür sayin mori, sayin eres mön-kü kögegtün. tere kögeküi-dür vang, noyad, qusiγu-yi jakiruγči jangginar emün-e büü kögegtün. tuγ-iyan abču bülüg bolγaju mör-yi daγaju kögegtün. kögegsen kümün čirig bügsen γajar-a oruqu ba tarkiran kögeküi-dür köndelen čirig učaraqu bolbasu vang noyad, qusiγu-yi jakriuγčid daγaγaju abču bayildu, čirig mordaqui-dur öber öber-ün tuγ luγ-a qamtu bülüglejü yabuγtun. nigen qoyar kümün uruγsi, qoyisi umartaγsan yaγum-a abur-a samaγun yabuqu ba basa soγtuγsan kümün-i ken kümün üjegseger janči. yabuγsaγar čaγajin-i umartaqu boluγujai. čingda-bar yabuγtun. yeke daγun γarun büü čiγuki, büü barkira. čiγukilčabasu. barkirabasu qusiγu-yi jakiruγči janggi, meyiren-ü janggi, jalan-u janggi, sumun-u janggi öber öber-ün jakirqu bölüg-i sayitur jakirbasu yaγundur čiγukilčamui. barkiraγsan, čiγukilčaγsan kümün-i ken kümün üjegseger janči yabuqui-dur tuγ-ača saluγsan nigen, qoyar kümün-i bariju tegün-ü qusiγun-u vang, noyad, qusiγu-yi jakiruγči jangginar-dur kürge. bariγsan kümün nigen šar ab. γal aldabasu alaqu yal-a bui. emegel, qajaγar, noγtu, čider, toqum qolaγubasu, qulaγayiči-yin yosuγar bolγaju tasiγur-iyar jančimu. basa söni dölijü yabuqui-dur daγun büü γarulča. biskigür büü tata yal-a bui. čirig yabuqui-dur nigen, qoyar salju buliyan tataju yabuγad alaγdabasu, tegün-ü em-e, keüked-i olja bolγamu. jakirqu janggi-dur yal-a bui. süm-e, keyid-i büü ebde. basa jüg-iyer yabuqu kümün-i demei büü ala. qariγučaγsan-i ala. oruju iregsen-i tejige. olja-yin kümün-ü debel-i büü tayil. er-e, em-e-yi büü qaγačaγul. olja bolju ülü bolqu kümün bolbaču mön-kü debel-i inu büü tayil büü jobaγ-a. vang, beyile, beyise, güng, tayiji, tabunang-ud qusiγu-yi jakiruγči janggi, meyiren-ü janggi, jalan-u janggi, sumun-u janggi, orulan kögegči, baγ-a kögegči, quyaγ-un kümün ken ken-čü olja-yin kümün-iyer aduγu büü sakiγul. aduγu sakiγulju olja-yin kümün aduγu abun bosbasu yal-a bui. aliba γajar-a čirig abču oduγsan vang, noyad erke ügei γajar orun-i toγtaγaju, irgen-i aburaju dooradu jangginar čirig-i čingdalan surγaγtun. buliyan tataju, samaγun-iyar yabuqu boluγujai. sayin irgen-dür jobalang boluγujai. toγtaγabasu saγar ügei šangnamu debsigülümüi. ker-ber čaγaja-аčа dabaju dooradu jangginar čirig-i joriγ-iyar talbiju buliyan tataju, samaγun-iyar yabuqu ba, sayin irgen-i ilγal ügei, qulaγayiči kemen siltaγlaju olja-yi sanaju. demei alabasu saγar ügei kündüde yalalamu. dayisun-dur tersleldün, jiγuraldun bayilduqu γajar-a unaγsan kümün-dür mori unuγulju γarγabasu unuγuluγsan kümün-dür ögkü anu. güng-üd-eče dooruγsi, meyiren-ü jangginar-ača degegsi bolbasu arbaγad mori, jalan-u janggi, adaγ-a qafan-ača dooruγsi bolbasu jirγuγad mori, qaraču kümün bolbasu qusiyaγad mori-yi tere unaγsan kümün-еčе abču öggümü.

[view entire text

Table of content

Meta-information

目錄

I - guanxian 官銜

II - hukou chayao 戶口差徭

III - chaogong 朝貢

IV - huimeng xingjun 會盟行軍

V - bianjing kashao 邊境卡哨

VI - daozei 盜賊

VII - renming 人命

VIII - shougao 首告

IX - buwang 捕亡

X - zafan 雜犯

XI - lama li 喇嘛例

XII - duanyu 斷獄

Index

personname

geoname