Mongolian Code 1789
Mongolian Code 1789 → 目錄 → buwang 捕亡 → 拿獲賊人解該旗收管,就近令地方官監禁會審 | |
一、凡拿獲賊犯,解送賊之扎薩克旗分,令其收管。蒙古,若在盛京、歸化城等處犯事,俱令犯事處收管,由該扎薩克等旗帶會審,台吉等會審。乾隆二十五年,山西按察司索琳奏准:歸化城各同知、通判承辦蒙古與蒙古交涉命盜等案,由該同知、通判處驗訊通詳,呈請綏遠城將軍就近與土默特之參領等官會審起限,由將軍處咨院具奏完結。將蒙古與民人交涉命盜等案,亦呈請該將軍就近與土默特參領等官會審起限,由巡撫處咨會具奏完結。於各扎薩克等旗分行取會審官員之處,永行停止。結案後,將審擬之處,由歸綏道衙門行知該扎薩克等。其民人與民人交涉案件,仍照舊辦理。乾隆二十五年,刑部會同理藩院議覆山西巡撫鄂弼奏定:山西省大同府屬豐鎮通判所轄民人處所,與祭哈爾正黃、正紅旗連界;朔平府屬寧遠通判所轄民人處所,與察哈爾鑲紅、鑲藍旗連界;此四旗蒙古等,又與蘇尼特、四子等諸扎薩克旗分連界。除四旗地方所出蒙古與蒙古交涉命盜等案,仍照舊例由該察哈爾旗分承辦報院完結外,將四旗地方所出蒙古與民人交涉命盜等案,并兩通判所轄境內所出蒙古與民人交涉命盜等案內,不論祭哈爾旗下蒙古、諸扎薩克等之蒙古,俱按失事地方,令該通判等會同察哈爾四旗官員審定,亦停其於該扎薩克旗分行取會審官員。於結案後,將審擬之處由該通判處行知該扎薩克等。將察哈爾各旗蒙古等往歸化城各同知、通判所屬地方與土默特蒙古并民人交涉命盜案件,停其由察哈爾旗分派會審官員,令就近會同歸化城、土默特官員審定。乾隆二十五年,刑部等衙門會同直隸總督方觀承所奏議覆奏定:除將張家口、獨石口、多倫諾爾三同知與祭哈爾旗分交涉案件,仍照舊會同各祭哈爾旗下游牧處部院章京定限審訊外,將八溝、塔子溝兩廳與扎薩克交涉案件,計其為烏蘭哈達、三座塔駐劄部員章京所管之扎薩克旗分,交伊等就近會審,停其由扎薩克派員會審。將多倫諾爾同知與喀爾喀部落交涉案件,交察哈爾鑲白、正藍兩旗游牧處理事部院章京就近會審,亦停其由諸扎薩克派員會審,仍交各廳官。若有蒙古等命盜案件,將案內蒙古人犯姓名、何屬下佐領之處開明,行令該扎薩克等拿解會審。結案後,將審擬之處由部院章京處行知各扎薩克等。其審擬具詳時,令用該廳官職名,詳文內將會同部院章京審過字樣敘明,令合體制。八溝、塔子溝與扎薩克交涉案件,多倫諾爾與喀爾喀部落交涉案件與部員會審,自會審日起限。若過期不會審,以致遲延會審,不依限審結者,俱交該督,將遲延、逾限之處隨案附參。將過期不會審之官員,照推諉例議處,將會審不依限審結之官員,照承審遲延定例議處。將各扎薩克等內交涉案件,仍照舊會審。凡應擬斬、絞監候蒙古人犯,若係科爾沁十旗、喀喇沁三旗、土默特兩旗、扎魯特兩旗、敖漢王吹木丕兒旗下、奈曼王阿咱拉旗下、喀爾喀貝勒喝爾桑旗下之人,令解送駐劄八溝蒙古、民人理事同知衙門收監。若係巴林兩旗、翁牛特兩旗、烏珠穆秦兩旗、阿霸垓兩旗、蘇尼特兩旗、蒿齊特兩旗、阿霸哈納爾兩旗、阿祿科爾沁貝勒達克丹旗下、克西克騰扎薩克台吉齊巴克扎布旗下,并喀爾喀圖謝圖汗部落十九旗、喀爾喀車臣汗部落二十一旗、厄魯特額駙色布騰旺布旗下、貝子三都布旗下之人,令解送駐劄多倫諾爾蒙古、民人理事同知衙門收監。若係鄂爾多斯七旗、歸化城土默特兩旗、吳喇特三旗、厄魯特貝勒羅卜藏多爾濟旗下、喀爾喀貝勒拉旺多爾濟旗下、毛明安扎薩克台吉齊旺錫拉布旗下、四子王阿喇布坦多爾濟旗下、喀爾喀王額駙策凌部落二十旗、喀爾喀扎薩克圖汗部落十五旗下之人,令解送駐劄歸化城蒙古、民人理事同知衙門收監。 nigen jüil, aliba qulaγayiči-yi baribasu, qulaγayiči-yin jasaγ-un qusiγun-dur kürgejü qadaγalaγuluγtun, mongγol-ud kerber mügdün-ü jerge-yin γajar jiči köke qotan-u jerge-yin γajar-a yal-a qaldabasu čöm yal-a qaldaγsan γajar-a qadaγalaγulju qariy-a-tu jasaγ-ud-un qusiγun-ača neyilejü sigükü tayijinar-i abun neyilejü sigügtün. tngri-yin tedkügsen-ü qorin tabuduγar on, san-si-yin bayičaγan sigügči tüsimel solin-u ayiladqaju torγaγsan anu. köke qotan-u olan düngjü tüsimel düngfan tüsimel-ün küliyejü sidkegči mongγol ba mongγol-un-luγ-a qarilčan qolbaγdaγsan kümün-u amin, qulaγai qudal-un jerge-yin kereg-i qariy-a-tu düngji tüsimel, düngfan tüsimel-ün γajar-ača yasun-u sirγ-a-yi üjejü sigüged neyiteber medegülüged qoladakin-i amur bolγaγči qotan-u jangjun-dur ergüjü oyir-a-yi inu üjejü tümed-ün jalan-u janggi-yin jerge-yin tüsimed-ün-lüge neyilejü sigüged quγučaγ-a quγučaju jangjun-u γajar-ača jurγan-dur yabuγulju ayiladqaγad baraγtun. mongγol ba irgen-ü-lüge qarilčan qolbaγdaγsan kümün-ü amin, qulaγai qudal-un jerge-yin kereg-i inu mön qariy-a-tu jangjun-dur ergüjü oyir-a-yi inu üjejü tümed-ün jalan-u janggi-yin jerge-yin tüsimed-ün-lüge neyilejü sigüged quγučaγ-a quγučaju čaγdan jasaγči sayid-un γаjаr-аčа jöbsiyeldüjü yabuγuluγad ayiladqaju baraγtun. olan jasaγ-ud-un qusiγun-ača neyiiejü sigükü tüsimel abur-a odqu-yi egüride bayilγaγtun kereg daγusaγaγsan-u qoyin-a sigüjü yal-a toγtaγaγsan yabudal-i küi-sui, tuuli-yin tüsimel-ün yamun ača qariy-a-tu jasaγ-ud-tur medetügei kemen bičig yabuγuluγtun, irgen ba irgen-ü-lüge qarilčan qolbaγdaγsan kereg jüyil-i mön-kü qaγučin yosuγar sidkegtün. tngri-yin tedkügsen-ü qorin tabuduγar on, sigükü yabudal yamun, γadaγadu mongγol-un törü-yi jasaqu yabudal-un yamun-u-luγ-a neyilejü san-si-yin čaγdan jasaγči sayid obi-yin ayiladqaγsan-i dakin kelelčeged ayiladqaju toγtaγaγsan anu, san-si muji-yin dayitüng pü-yin qariy-a-tu püng jeng-yin düngfan tüsimel-ün jakiruγsan irged-ün γajar inu čaqar-un siluγun sir-a, silaγun ulaγan-u qusiγun-u-luγ-a jaq-a neyilebei. šofing-fü-yin qariy-a-tu ning yuvan-u düngfan tüsrmel-ün jakiruγsan irged-ün γajar inu čaqar-un köbegetü ulaγan, köbegetü köke qusiγun-u luγ-a jaq-a neyilebei. ene dörben qusiγun-u mongγol-ud ba basa sönid dörben keüked-ün jerge-yin olan jasaγ-ud-un qusiγun-u-luγ-a jaq-a neyilebei. dörben qusiγun-u γajar orun-dur γaruγsan mongγol ba mongγol-un-luγ-a qarilčan qolbaγdaγsan kümün-ü amin, qulaγai qudal-un jerge-yin kereg-i mön-kü qaγučin qauli-yin yosuγar qariy-a-tu čaqar qusiγun-ača küliyejü sidkeged yabudal-un yamun-dur medegül-ün daγusγaqu-ača γadan-a, dörben qusiγun-u γajar-a γaruγsan mongγol ba irgen-ü- lüge qarilčan qolbaγdaγsan kümün-ü amin qulaγai qudal-un jerge-yin kereg jiči qoyar düngfan tüsimel-ün jakiruγsan jaq-a-yin dotur-a γaruγsan mongγol ba irgen-ü-lüge qarilčan qolbaγdaγsan kümün-ü amin, qulaγai qudal-un jerge-yin kereg-ün dotur-a čaqar qusiγun-u mongγol olan jasaγ-ud-un mongγol-i ülü bodun čöm kereg γaruγsan γajar orun-i boduju qariy-a-tu düngfan tüsimel-üd-ün γajar-ača čaqar dörben qusiγun-u tüsimel-ün-lüge neyilejü sigüjü toγtaγaγtun mön-kü qariy-a-tu jasaγ-ud-un qusiγun-ača neyiiejü sigükü tüsimel abur-a odqu-yi bayilγaγtun. kereg daγyusγaγsan-u qoyin-a sigüged yal-a toγtaγaγsan yabudal-i qariy-a-tu düngfan tüsimel-ün γajar-ača qariy-a-tu jasaγ-ud-tur medetügei kemen bičig yabuγuluγtun, čaqar olan qusiγun-u mongγol-ud köke qotan-u olan düngji tüsimel, düngfan tüsimel-ün qariy-a-tu jakiruγsan γajar-a odču tümed-ün mongγol-ud jiči irged-ün lüge qarilčan qolbaγdaγsan kümün-ü amin, qulaγai qudal-un jerge-yin kereg-i čaqar qusiγun-ača neyilejü sigükü, tüsimel γarγaqui-yi bayilγaγad oyir-a-yi inu üjejü köke qotan-u tümed-ün tüsimed-ün-lüge neyilejü sigüjü toγtaγaγtun. tngri-yin tedkügsen-ü qorin tabuduγar on. sigükü yabudal-un yamun-u jerge-yin yamun-аčа jilli-yin bügüde jakiruγči sayid fang güvan čweng-ün ayiladqaγsan-i dakin keleičejü ayiladqaγad toγtaγaγsan anu. jang kiyn keü düsigeü doluγan naγur-un jerge-yin γurban γajar-un düngjü tüsimel, čaqar qusiγun dur qarilčan qolbaγdaγsan kereg jüyil-i mön-kü qaγučin yosuγar olan čaqar qusiγun-u negükü γajar-un jurγan-u jarγuči-yin-luγ-a neyilejü quγučaγ-a quγučaju sigügülküi-eče γadan-a, ba γoo, da-či γoo qoyar düngji düngfan-u jasaγ-un-luγ-a qarilčan qolbaγdaγsan kereg-i ulaγan qada, γurban subarγ-a-dur saγulγaγsan jurγan-u jarγuči-yin jakiruγsan jasaγ qusiγu-yi boduju teden-dür tusiyaju oyir-a-yi inu üjejü qamtu neyilejü sigügülügtün, jasaγ-ača tüsimel γarγaju neyilejü sigügülküi-yi bayilγaγtun. doluγan naγur-un düngji tüsimel, qalq-a-yin ayimaγ-un-luγ-a qarilčan qolbaγdaγsan kereg jüyil-i čaqar köbegetü čaγan siluγun köke qoyar qosiγun-u negükü γajar-un yal-a-yi sigükü jurγan-u jarγuči-dur tusiyaju oyir-a-yi inu üjejü neyilejü sigügülügtün. olan jasaγ-ača tüsimel γarγajü neyilejü sigüküi-yi basakü bayilγaγtun. mön-kü olan düngji, düngfan tüsimel-dür tusiyaju mongγol-ud-un kümün-ü amin, qulaγai qudal-un kereg buil bögesü kereg-ün dotur-a yal-a-tu mongγol-un ner-e, obuγ ken-ü qariy-a-tu, ken-ü sumun-i yabudal-i doturqayilan bičijü qariy-a-tu jasaγ-ud-tur yabuγulju bariju kürgegülüged neyilejü sigügülügtün. kereg daγusγaγsan-u qoyin-a sigüjü yal-a toγtaγaγsan yabudal-i jurγan-u jarγuči-yin γajar-ača olan jasaγ-ud-tur medetügei kemen bičig yabuγuluγtun. sigüjü yal-a toγtaγaju medegülküi-dür qariy-a-tu düngji, düngfan-u tüsimed-ün ner-e jerge-yi kereglegül-ün, medegülküi bičigtür, jurγan-u jarγuči-yin qamtu neyilejü sigügsen kemekü üsüg-i todurqayilan γarγaju qauli dürim-dür neyilegülügtün. ba γoo, da-či-γoo jasaγ-un- luγ-а qarilčan qolbaγdaγsan kereg doluγan naγur, qalq-a-yin ayimaγ-un-luγ-a, qarilčan qolbaγdaγsan kereg-i jurγan-u tüsimed-ün-lüge neyilejü sigüküi-dür, neyilejü sigüküi edür-eče quγučaγ-a ekilegtün, edür önggerejü neyilejü ülü sigükü alγurlan odaγulqu-dur kürkü ba neyilejü sigüküi-dür quγučaγ-a-yin yosuγar sigüjü ese daγusγabasu, čöm qariy-a-tu bügüde jakiruγči sayid-tur tüsiyaju qoγučaγ-a udaγuluγsan önggeregsen yabudal-i kereg-ün qamtu-bar buruγusiyan ayiladqaγulju, edür önggereged neyilejü ülü sigükü tüsimel-iyen kereg jüyil-i siltaγlan tülkilegsen qauli-yin yosuγar yal-a kelelčegülügtün, neyilejü sigüküi-dür quγučaγ-a-yin yosuγar sigüjü ülü daγusγaqu tüsimel-iyen küliyejü sigüküi-dür alγurlan odaγuluγsan toγtaγaγsan qauli-yin yosuγar yal-a kelelčigülügtün. olan jasaγ-ud-un dotur-a qarilčan qolbaγdaγsan kereg jüyil-i eng-ün qaγučin yosuγar neyilejü sigügülügtün. aliba čabčiju alaqu, köbčidejü alaqu yal-a-dur torγaju gindan-dur qoriγad, namur-i küliyejü albasu jokiqu yalatu mongγol-ud, qorčin-u arban qusiγu, qaračin-u γurban qusiγu, tümed-ün qoyar qusiγu, jarγud-un qoyar qusiγu, auγan-u vang čoyimfil-ün qusiγu, nayiman-u vang ačlan-yin qusiγu, qalqa-yin beyile γalsang-un qusiγun-u kümün bolbasu ba-γоо-yin γajar-tur saγuγsan mongγol irgen-ü jarγu sigükü, düngji-yin yamun-dur kürgegüljü, gindan-dur qadγalaγuluγtun, baγarin-u qoyar qusiγu, ongniγad-un qoyar qusiγu, üjümüčin-ü qoyar qusiγu, abaγai-yin qoyar qusiγu, sönid-ün qoyar qusiγu, qaγučid-un qoyar qusiγu, abaγanar-un qoyar qusiγu, aru qorčin-u beyile daγdan-u qusiγu, kesigten-ü jasaγ-un tayiji čibenjab-un qusiγu, jiči qalq-a-yin tüsiy-e-tü qan-u ayimaγ-un arban yisün qusiγu, qalqa-a-yin sečen qan-u ayimaγ-un qorin nigen qusiγu, ögeled-ün efü sebden-vangbu-yin qusiγu, beyise samduu-un qusiγun-u kümün bolbasu doluγan naγur-tur saγuγsan mongγol irgen-ü jarγu sigükü düngji-yin yamun-dur kürgegüljü, gindan-dur qadγalaγuluγtun. ordus-un doluγan qusiγu, köke qotan-u tümed-ün qoyar qusiγu, ordus-un γurban qusiγu, ögeled-ün beyile lubčangdorji-yin qusiγu, qalq-a-yin beyile lavsangdorji-yin qusiγu, muumingγan-u jasaγ-un tayiji čivengsirab-un qusiγu, dörben keüked-ün vang rabdandorji-yin qusiγu, qalq-a-yin vang efü čiring-ün ayimaγ-un qorin qusiγu, qalq-a-yin jasaγtu qan-u ayimaγ-un arban tabun qusiγun-u kümün bolbasu, köke qotan-dur saγuγsan mongγol irgen-ü jarγu sigükü düngji-yin yamun-dur kürgegüljü, gindan-dur qadaγalaγuluγtun. | → geoname |